محرم؛ ماه تفکیک میان حق و باطل
07/08/2024 | یوسف ارسلان

Print


هر امت تاریخ دارد و مبدا تاریخ هر قوم مبتنی بر یک حادثه ارزشمندی برای آنها می باشد. اگرچه ماه اول سال هجری قمری ربیع الاول می باشد اما می بینیم که ماه محرم من حیث ماه اول سال پنداشته می شود. این از خود تاریخ دارد. در سال هفدهم هجری که زمان خلافت حضرت عمر «رض» بود، حضرت ابوموسی اشعری برای حضرت عمر نامه نوشت و تقاضا کرد، نامه های که او برایش می فرستد تاریخ ندارند، پس حضرت عمر «رض» مردم و اصحاب را جمع کرد و در این مورد مشورت نمود که مبداء تاریخ مسلمانان کدام روز باشد. برخی ها روز تولد پیامبر «ص»، برخی روز رحلت ایشان و برخی مثل حضرت علی و عثمان که اصحاب کبار بودند روز هجرت به مدینه و تاسیس دولت اسلامی را من حیث مبداء تاریخ پیشنهاد کردند. حضرت عمر نظر آخر را پسندید و گفت: « الهجرة فرقت بين الحق والباطل فأرخوا بها» یعنی هجرت میان حق و باطل فرق گذاشت، تاریخ را از آنجا شروع کنید. در روایتی دیگری آمده است که حضرت علی «رض» در پیشنهاد خود گفت: تاریخ را از روز هجرت رسول الله «ص» شروع کنید، روزی که سرزمین شرک را ترک نمود.
از اینجا واضح می شود که تاسیس دولت اسلامی قضیه مرگ و زندگی مسلمانان است و مبداء تقویم اسلامی پنداشته می شود. جالب اینست که حضرت عمر «رض» بعثت پیامبر «ص» را نه، بلکه هجرت را به معنی تفکیک و فرق میان حق و باطل می دانست. یعنی از ویژگی های دولت اسلامی اینست که میان حق و باطل تفکیک ایجاد نموده و صف ها را واضح سازد. اگر دولتی چنین نکند سرزمین شرک (دارالکفر) را از سرزمین اسلام (دار الاسلام) متمایز نسازد و در نظم سیاسی دشمن داخل شود او باید بر اسلامی بودن خود تجدید نظر نماید.
راغب اصفهانی می‌گوید که الفَرق به معنی جدا کردن و فاصله انداختن است. قسمی که در قرآن آمده است؛ «وَإِذْ فَرَقْنَا بِكُمُ الْبَحْرَ» (البقره، ۵۰)، همچنان الفِرق به معنی قطعه و تکه جدا شده معنی شده و الفرقه که به معنی گروه جدا شده از مردم است از همین معنی است. «فرقت بین الشیئین» یعنی بین آن دو چیز فاصله انداختم. این فاصله و جدایی خواه با چشم قابل درک باشد یا با بصیرت، یکسان است. چنانچه در قرآن آمده است: «فَافْرُقْ بَیْنَنَا وَبَیْنَ الْقَوْمِ الْفَاسِقِینَ» (المائدة: ٢۵). کلمه «الفرقان» نیز از ریشه فرق می‌باشد و به معنی جدا‌کننده حق از باطل است. یکی از نام های قیامت نیز یوم الفرقان است که آنجا میان مومنان و کافران تفکیک می شود.
تفکیک حق و باطل در میدان سیاست باید صورت گیرد، برای همین است که دولت اسلامی در تفکیک صف ها نقش ارزنده دارد. از موارد اساسی که باعث می شود فرق میان حق و باطل ایجاد شود تاسیس دولت مبتنی بر عقیده اسلامی است. یعنی هر دولتی که می خواهد اسلام را تطبیق کند باید مبتنی بر عقیده اسلامی شکل گیرد. بدین معنی که از مشرعیت تا به ساختار دولت، پالیسی ها و سیاست داخلی و خارجی باید مبتنی بر عقیده اسلامی باشد. دولتی که رسالت و خطوط اساسی خود را اعلام نکند و به شکل یکبارگی به تطبیق اسلام مبادرت نورزد او نمی تواند ایجاد کننده فرق میان حق و باطل شود.
از مواردی دیگری که در تفکیک حق و باطل نقش مهم دارد قتال و جهاد می باشد. دولتی که اردوی مجاهد تربیت نکند و سیاست خارجی خود را مبتنی بر حمل اسلام به طریق دعوت و جهاد قرار ندهد او از بقیه دولت ها تفکیک نمی شود. جهاد باعث می شود که مسلمانان به دشمن شناسی روی بیاورند و دشمنان خود را مبتنی بر عقیده خود تعریف کنند، قتال باعث می شود که مسلمانان برای غالب نمودن و اظهار دین الله متعال در سطح جهانی تلاش کنند و همین است که رسالت مسلمانان از دیگران تفکیک می شود. وقتی الله متعال برای رسول الله «ص» و اصحابش نصرت داد تا دولت اسلامی را در مدینه تاسیس کند، آنها را به سوی قتال با دشمن خارجی سوق داد. اولین غزوه بدون قصد کتله رسول الله «ص» و داشتن آمادگی آنها صورت گرفت. چنانچه الله متعال در سوره انفال می فرمایند که غزوه بدر نقشه ی الله متعال برای مسلمانان بود تا حق و باطل از هم تفکیک شود.

وَإِذْ يَعِدُكُمُ اللَّهُ إِحْدَى الطَّائِفَتَيْنِ أَنَّهَا لَكُمْ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذَاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ وَيُرِيدُ اللَّهُ أَن يُحِقَّ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَيَقْطَعَ دَابِرَ الْكَافِرِينَ لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَيُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ (الانفال 7-8)
و (به یاد آرید) هنگامی را که خداوند به شما وعده داد که یکی از دو گروه [= کاروان تجاری قریش، یا لشکر مسلح آنها] نصیب شما خواهد بود؛ و شما دوست می‌داشتید که کاروان (غیر مسلح) برای شما باشد (و بر آن پیروز شوید)؛ ولی خداوند می‌خواهد حق را با کلمات خود تقویت، و ریشه کافران را قطع کند؛ (از این رو شما را بر خلاف میلتان با لشکر قریش درگیر ساخت، و آن پیروزی بزرگ نصیبتان شد.) تا  حق را تثبیت کند، و باطل را از میان بردارد، هر چند مجرمان کراهت داشته باشند.

بناً ماه محرم برای ما اهمیت دولت اسلامی در ایجاد تفکیک صفوف را یادآوری می کند. این تفکیک زمانی صورت می گیرد که رسالت دولت اسلامی (تطبیق اسلام برای هدایت بشر) باید واضح باشد. دولت اسلامی ادامه ی رسالت انبیا است و رسالت آخرین پیامبر اسلام «ص» هدایت تمام بشر و اظهار دین اسلام بر تمام ادیان و ایدیولوژی ها بود. این تفکیک و این رسالت با ادغام شدن در نظم سکولار جهانی، مشروعیت سازمان ملل، سیاست های ریالیستی و پذیرش دولت ملی صورت نمی گیرد. با چنین سیاستی ما هم یک دولتی مثل 200 دولت ملی دیگر جهان خواهیم بود. پس تنها با تاسیس خلافت راشده ثانی است که اسلام می تواند روی صحنه بیاید و صف ها تصفیه شود.




   ارسال نظر